Jordanië heeft circa 10 miljoen inwoners en bijna de gehele bevolking is Arabier. Meer dan de helft hiervan is Palestijns, gevlucht uit de bezette gebieden van Palestina in het midden van de 20e eeuw. Zij kregen destijds automatisch het staatsburgerschap en de meeste zijn inmiddels volledig geïntegreerd in de samenleving.
Maar de Palestijnen waren niet de enige vluchtelingen naar Jordanië. Het land heeft ook vluchtelingen uit Irak en, recenter, uit Syrië opgenomen.
De bevolking kent ook een aantal minderheden. De bekendste zijn de Bedoeïenen, van oorsprong een nomadenstam die door de woestijn trok en leefde in tenten gemaakt van kamelen- of geitenhaar. Helaas is aan het nomadenleven vrijwel geheel een einde gekomen. Bedoeïenen zijn echte handelaren en het is dan ook niet gek dat velen nu hun inkomen uit het toerisme halen. In Wadi Rum kun je overnachten in een (moderne) Bedoeïenentent, ze voeren woestijnexcursies uit, verkopen souvenirs of werken als gids.
De grootste etnische minderheid zijn de Circassiërs. Zij zijn Turkse moslims die aan het einde van de 19e eeuw vanuit de Kaukasus in zuidelijke richting zijn getrokken en zich gevestigd hebben rondom Amman. Andere, kleinere minderheden zijn de Druzen, Tsjetsjenen, Koerden en Armeniërs.
Je reist met name naar Jordanië voor de culturele bezienswaardigheden en niet echt voor de natuur. Dat heeft een reden, want hoewel het land een aantal spectaculaire landschappen heeft, is de flora en fauna niet bijzonder spectaculair.
Flora
Het oosten en het zuiden van Jordanië bestaat uit een woestijn- of berglandschap. Naar het oosten toe wordt het land dan ook steeds leger qua begroeiing. Veel meer dan doornstruiken en grassen vind je er niet.
Vroeger kende Jordanië nog uitgestrekte bossen, maar die zijn in het begin van de 20e eeuw grotendeels gekapt. In het hoogland van Jordanië vind je nog wel wat boomsoorten zoals eiken, ceders, jeneverbomen, pijnbomen, olijfbomen en cipressen. Als de rivierbeddingen nog water hebben, groeien aan de oevers o.a. acacia’s, pistachebomen, mimosabomen en eucalyptussen.
In het voorjaar, tussen februari en mei, komt bij voldoende regen het land tot bloei. Verspreid over het land groeien er dan ineens zo’n 2000 planten- en bloemensoorten, zoals de blauwe lupine en de rode hibiscus. Jordanië heeft ook een nationale bloem: de zwarte iris. Deze bloem is eigenlijk diep donkerpaars en is in het voorjaar o.a. te vinden aan de King’s Highway en bij Madaba.
Bij Aqaba vind je tenslotte een mooie onderwaterwereld. Hier liggen niet ver van de kust nog prachtige koralen die op hun beurt weer vele tropische vissoorten huisvesten.
Fauna
Verwacht tijdens een reis in Jordanië niet om veel dieren te zien, want de dierenwereld is hier beperkt. Dieren die je waarschijnlijk wel zult zien zijn paarden, ezels, geiten, schapen en dromedarissen.
In de woestijn leven nog jakhalzen, woestijnvossen, hyena’s en verschillende knaagdieren, maar deze krijg je zelden te zien. Grotere kans heb je om hagedissen en de Sinaïroodmus (de nationale vogel van Jordanie) te zien, bijvoorbeeld in Wadi Rum.
Verder telt Jordanië zo’n 300 vogelsoorten, maar dit zijn met name trekvogels die slechts tijdelijk in het land verblijven in het voorjaar en de herfst.
Ga je duiken of snorkelen bij Aqaba, dan kun je hier de vlindervis, papegaaivis, clownvis en ballonvis tegenkomen, maar ook zeesterren, zeepaardjes, zee-egels en zee-anemonen.
Reservaten
Om enkele bijzondere gebieden met flora en fauna te beschermen, heeft het land een aantal reservaten, zoals Dana Biosphere Reserve, Mujib Biosphere Reserve, Ajloun Forest Reserve, Shaumari Wildlife Reserve, Azraq Wetland Reserve en Yarmouk Forest Reserve. Ook Wadi Rum is een beschermd gebied.
In het Dana Biosphere Reserve kun je prachtige wandelingen maken. Wil je toch graag wat dieren spotten, dan kun je het Shaumari Wildlife Reserve bezoeken en hier een safari maken. Dit is het eerste wildreservaat van Jordanië, opgericht om de bedreigde Arabische oryx te beschermen.
Het oosten en het zuiden van Jordanië bestaat uit een woestijn- of berglandschap. Naar het oosten toe wordt het land dan ook steeds leger, zowel qua bevolking als qua begroeiing. Het woestijnlandschap bevat maar weinig water, maar her en der vind je wel sprookachtige oases. In de woestijnen zijn ook prachtige landschappen te vinden, zoals in Wadi Rum.
In het westen ligt de grote breukvallei van de Jordaan, de Dode Zee en Wadi Araba. De Dode Zee is met 408 meter onder zeeniveau zelfs de laagstgelegen plek op aarde! Ten oosten van de Jordaanvallei ligt een berglandschap met bergtoppen tot 1800 meter hoog. Hier vind je ook enkele schitterende wadi’s, drooggevallen rivieren. Reis je over de King’s Highway, dan zul je al reizende door de bergen genieten van schitterende uitzichten.
De Jordaanrivier ontspringt in Syrië en vormt voor een groot deel de grens tussen Jordanië en Israël. De rivier mondt uiteindelijk uit in de dode Zee. Het Koning Abdullah kanaal, grotendeels gevoed door Yarmuk en Zarqa rivieren, voorziet het noordwesten van irrigatie. Daarom is het noordwesten van Jordanië het dichtstbevolkt.
Als je al wel eens in het Midden-Oosten bent geweest, zul je in Jordanië veel gerechten herkennen, omdat de Jordaanse keuken veel Arabische invloeden heeft. Ben je nog nooit in het Midden-Oosten geweest, dan zul je waarschijnlijk ook wel enkele belangrijke gerechten herkennen, omdat je deze in Nederland ook regelmatig tegenkomt.
De bekendste gerechten die je ook veel in Jordanië aantreft, zijn shoarma, kebab, falafel en humus. Wel vaak in iets andere vorm dan je hier gewend bent. Zo is de shoarma meestal een spies lamsvlees. En de humus is altijd vers gemaakt en een wereld van verschil met die je in Nederland in de supermarkt koopt.
Jordanië kent ook een groot aantal eigen kenmerkende gerechten. Een echt typisch Jordaans gerecht is mansaf. Dit is een bedoeïenengerecht dat traditioneel bij feestelijkheden wordt geserveerd en bestaat uit lamsvlees met rijst, verse kruiden en een yoghurtsaus. Bij de meeste gerechten krijg je khobz geserveerd, een plat en rond brood dat dienst doet als een soort lepel en onontbeerlijk is om o.a. van je humus of baba ganoush (dip gemaakt van aubergine) te genieten. Verder zul je ook veel sesam tegenkomen bij gerechten, als garnering of erin verwerkt als een sesampasta, tahini genaamd. Een aanrader is om in een restaurant een mezze te bestellen, waarbij je verschillende soorten hapjes geserveerd krijgt. De desserts zijn over het algemeen erg zoet.
De nationale drank van Jordanië is shai, een zwarte zoete thee die in kleine glaasjes geschonken wordt. Tijdens je reis zal je deze thee heel vaak worden aangeboden. Ook koffie is populair. De populairste is Turkse koffie, een sterke koffie waarbij je het bezinksel eerst even moet laten zakken. Ook Arabische koffie vind je overal. Deze wordt met kardemom gekruid.
Je kunt overal frisdrank bestellen. Ook kun je genieten van vele verse vruchtensappen. Ondanks dat Jordanië een islamitisch land is, verkopen ze op de meeste plekken alcoholische dranken. Je kunt dus vaak wijn of bier bij je eten bestellen. Er is een Amstel-fabriek in Jordanië, waardoor je dit bier veel tegenkomt. Een lokale drank is arak, wat hetzelfde is als het Turkse raki en een beetje lijkt op ouzo..
